Site yöneticisi ile personele ödenen ücret vergiye tabi mi?
Site yöneticisi ile personele ödenen ücret vergiye tabi mi?
ERDOĞAN SAĞLAM // VERGİCİ GÖZLÜĞÜ
erdogan.saglam@bdodenet.com.tr
Kat Mülkiyeti Kanununa göre gayrimenkulün yönetimi, kat malikleri kurulunca bir yöneticiye veya üç kişilik bir yönetim kuruluna verilebiliyor. Ana gayrimenkulün sekiz veya daha fazla bir bölümü varsa yönetici atanması zorunlu.
Yönetici, kat maliklerine karşı vekil gibi sorumlu ve prensip olarak vekilin haklarına sahip. Yönetici veya yönetim kurulu, kat maliklerinden oluşmayan profesyonel bir kişiyi ücret ödeyerek yönetici seçebiliyor.
Maliye, yöneticinin kat malikleri arasından seçilmesi halinde bunlara yapılan ücret ödemelerinin vergilendirilmeyeceğini, ancak kat malikleri dışından seçilmesi halinde vergilendirilmesi gerektiğini düşünüyor. Apartman (site) yönetimleri muhtasar beyanname yükümlüsü olarak da görüldüğü için, kat maliki olmayan yöneticilere ödenen ücretler üzerinden yönetimin gelir vergisi kesip vergi dairesine yatırması isteniyor.
Fazla personel
Günümüzde büyüyen sitelerin yönetimleri de büyümüş, site yönetimlerinin profesyonel yöneticiler tarafından yapılması yaygın hale gelmiştir. Bunun sonucu olarak da eskisi ile kıyaslanmayacak ölçüde fazla personel istihdam edilmesi gereği doğmaktadır. Bazı site yönetimleri bu personel ihtiyacını taşeron firma kullanarak giderirken, bazıları personeli doğrudan çalıştırmayı tercih etmektedir. Site yönetiminin doğrudan profesyonel şirketlere verildiği de görülmektedir. Bu takdirde profesyonel şirketlerin yönetim hizmetlerini verirken çalıştırdığı kişilerin ücretleri üzerinden vergi kesintisi yapılacağı açıktır. Bu şirketler yönetim ücretlerini KDV'li fatura keserek toplarlar. Profesyonel şirket kullanmak kurumsal yönetim ve verimlilik açısından ne kadar avantajlı ise vergisel açıdan da o denli dezavantajlıdır. Vergisel olarak en uygun pozisyon, site çalışanlarını doğrudan Kat Mülkiyeti Kanununa göre oluşturulan yöneticilerin istihdam etmesidir.
Gelir Vergisi Kanununa göre "hizmetçi ücretleri" gelir vergisinden istisna edilmiştir. Kanundaki tanıma göre hizmetçi, özel fertler tarafından evlerde, bahçelerde, apartmanlarda ve ticaret mahalli olmayan sair yerlerde orta hizmetçiliği, süt ninelik, dadılık, bahçıvanlık, kapıcılık GİBİ özel hizmetlerde çalıştırılan kimselerdir.
Bu nedenle, site yönetimine bağlı olarak çalıştırılan güvenlik elemanları (bekçi, kapıcı, güvenlik görevlisi gibi), temizlik görevlisi, bahçıvan, tesisatçı, hizmetli, kaloriferci, sıhhi tesisatçı, elektrikçi ve tamirci gibi kimseler "hizmetçi" kapsamında değerlendirilerek istisnadan yararlandırılmaktadır. Ancak müdür, mali denetçi, avukat, uzman, danışman, sekreter, santral görevlisi, ziraat mühendisi, mimar, muhasebeci ve spor yetkilisi veya direktörü gibi unvanlarla çalıştırılan kişiler "hizmetçi" kabul edilmeyip, bu kişilere yapılan ücret ödemeleri üzerinden yönetimlerin gelir vergisi kesintisi yapmaları istenmektedir. Görüldüğü gibi "bedenen" çalışma ilkesi benimsenmiş gibidir.
Sitelerin kısmen işyeri olarak kullanılması istisnanın uygulanmasına engel değildir. Ancak tamamen işyerlerinden oluşan sitelerde istisna uygulanamaz.
Bizim görüşümüz:
İstisnanın yasal dayanağını oluşturan madde, apartmanların büyük sitelere dönüşmediği ve henüz apartmanlarda kapıcı dışında kimsenin çalıştırılmadığı dönemlerin ürünüdür.Çağın gerisinde kalmıştır. Madem ki kapsama giren hizmetler "özel fertler için özel mekanlarda yapılan özel hizmetler"den oluşmaktadır.Yani kritik nokta çalıştırılan alanın "konut" olmasıdır. O halde yöneticiler tarafından istihdam edilen herkes gelir vergisi istisnasından yararlandırılmalıdır.
Yönetici, sitede (apartmanda) çalıştırdığı kişileri kat maliklerini vekaleten (temsilen) çalıştırdığına göre, bunları gerçekte çalıştıran her bir kat malikinin kendisidir. Bu nedenle de sadece bedenen çalışan kişiler değil, yönetici dahil ücretle çalışan herkesin istisna kapsamında değerlendirilmesi gerekir. Kanunda hizmetçiler sayılırken "gibi" denilmek suretiyle kapsam geniş tutulmuş, maddede açıkça sayılmasa bile tanıma uygun diğer personele de istisna uygulanabileceği peşinen kabul edilmiştir. Maliyenin görüş ve uygulamasına katılmıyoruz. Nasıl ki her bir kat malikinin kendi konutunda çalıştırdığı kişilere ödediği ücretler vergilendirilmiyorsa, kat maliklerini temsilen bu kişileri topluca çalıştıran yöneticilerin ödediği ücretler de vergilendirilmemelidir. Yönetimin KDV ve vergi mükellefi olmaması bunun kanıtıdır. Ayrıca Maliyenin, "ortak alanların yönetim tarafından kiralanması sonucunda elde edilen kira gelirlerini, payları oranında tüm kat maliklerinin elde ettiği" görüşü de bunu teyid etmektedir.
Binde 6 damga vergisi
Ancak gelir vergisinden istisna edilen bu ücretlerin binde 6 oranında damga vergisine tabi olduğunu hemen belirtelim. Apartman yönetimince apartman görevlilerine yapılan ücret ödemeleri nedeniyle düzenlenen kağıtlar (ücret bordları) nedeniyle hesaplanan damga vergisinin, bordronun düzenlendiği tarihi izleyen onbeş gün içinde vergi dairesine damga vergisi beyannamesi ile bildirip aynı süre içinde ödenmesi gerekiyor.
Ancak isteyen apartman yöneticileri, apartman görevlilerine yapılan ücret ödemelerine ilişkin damga vergisini her ay yerine, beyannamede dönem aralığını da belirtmek suretiyle (Nisan - Haziran - 3 aylık), (Temmuz - Aralık - 6 aylık), (Ocak - Aralık - 12 aylık), herhangi bir vergi dairesine verecekleri damga vergisi beyannameleri ile peşin olarak da ödeyebilirler. Beyan edilen dönem içinde ücretlerde bir artış olduğunda, ilgili dönem sonunda artan miktara ilişkin damga vergisinin ikmalen beyan edilip ödenmesi gerekir.
Yetkililer yaşanan bu damga vergisi komedisini kaldıracaklarını söylemişlerdi, ancak Meclis kapandı, bu konuda herhangi bir düzenleme yapılmadı. Umarız yeni yasama döneminde gerekli değişiklik yapılarak hiçbir prensibe uymayan bu durum düzeltilir...
Sitelerde ve evlerde çalıştırılan kişilerin SSK karşısındaki durmunu ise başka bir yazıda ileride ele alacağız.
ERDOĞAN SAĞLAM // VERGİCİ GÖZLÜĞÜ
erdogan.saglam@bdodenet.com.tr
Kat Mülkiyeti Kanununa göre gayrimenkulün yönetimi, kat malikleri kurulunca bir yöneticiye veya üç kişilik bir yönetim kuruluna verilebiliyor. Ana gayrimenkulün sekiz veya daha fazla bir bölümü varsa yönetici atanması zorunlu.
Yönetici, kat maliklerine karşı vekil gibi sorumlu ve prensip olarak vekilin haklarına sahip. Yönetici veya yönetim kurulu, kat maliklerinden oluşmayan profesyonel bir kişiyi ücret ödeyerek yönetici seçebiliyor.
Maliye, yöneticinin kat malikleri arasından seçilmesi halinde bunlara yapılan ücret ödemelerinin vergilendirilmeyeceğini, ancak kat malikleri dışından seçilmesi halinde vergilendirilmesi gerektiğini düşünüyor. Apartman (site) yönetimleri muhtasar beyanname yükümlüsü olarak da görüldüğü için, kat maliki olmayan yöneticilere ödenen ücretler üzerinden yönetimin gelir vergisi kesip vergi dairesine yatırması isteniyor.
Fazla personel
Günümüzde büyüyen sitelerin yönetimleri de büyümüş, site yönetimlerinin profesyonel yöneticiler tarafından yapılması yaygın hale gelmiştir. Bunun sonucu olarak da eskisi ile kıyaslanmayacak ölçüde fazla personel istihdam edilmesi gereği doğmaktadır. Bazı site yönetimleri bu personel ihtiyacını taşeron firma kullanarak giderirken, bazıları personeli doğrudan çalıştırmayı tercih etmektedir. Site yönetiminin doğrudan profesyonel şirketlere verildiği de görülmektedir. Bu takdirde profesyonel şirketlerin yönetim hizmetlerini verirken çalıştırdığı kişilerin ücretleri üzerinden vergi kesintisi yapılacağı açıktır. Bu şirketler yönetim ücretlerini KDV'li fatura keserek toplarlar. Profesyonel şirket kullanmak kurumsal yönetim ve verimlilik açısından ne kadar avantajlı ise vergisel açıdan da o denli dezavantajlıdır. Vergisel olarak en uygun pozisyon, site çalışanlarını doğrudan Kat Mülkiyeti Kanununa göre oluşturulan yöneticilerin istihdam etmesidir.
Gelir Vergisi Kanununa göre "hizmetçi ücretleri" gelir vergisinden istisna edilmiştir. Kanundaki tanıma göre hizmetçi, özel fertler tarafından evlerde, bahçelerde, apartmanlarda ve ticaret mahalli olmayan sair yerlerde orta hizmetçiliği, süt ninelik, dadılık, bahçıvanlık, kapıcılık GİBİ özel hizmetlerde çalıştırılan kimselerdir.
Bu nedenle, site yönetimine bağlı olarak çalıştırılan güvenlik elemanları (bekçi, kapıcı, güvenlik görevlisi gibi), temizlik görevlisi, bahçıvan, tesisatçı, hizmetli, kaloriferci, sıhhi tesisatçı, elektrikçi ve tamirci gibi kimseler "hizmetçi" kapsamında değerlendirilerek istisnadan yararlandırılmaktadır. Ancak müdür, mali denetçi, avukat, uzman, danışman, sekreter, santral görevlisi, ziraat mühendisi, mimar, muhasebeci ve spor yetkilisi veya direktörü gibi unvanlarla çalıştırılan kişiler "hizmetçi" kabul edilmeyip, bu kişilere yapılan ücret ödemeleri üzerinden yönetimlerin gelir vergisi kesintisi yapmaları istenmektedir. Görüldüğü gibi "bedenen" çalışma ilkesi benimsenmiş gibidir.
Sitelerin kısmen işyeri olarak kullanılması istisnanın uygulanmasına engel değildir. Ancak tamamen işyerlerinden oluşan sitelerde istisna uygulanamaz.
Bizim görüşümüz:
İstisnanın yasal dayanağını oluşturan madde, apartmanların büyük sitelere dönüşmediği ve henüz apartmanlarda kapıcı dışında kimsenin çalıştırılmadığı dönemlerin ürünüdür.Çağın gerisinde kalmıştır. Madem ki kapsama giren hizmetler "özel fertler için özel mekanlarda yapılan özel hizmetler"den oluşmaktadır.Yani kritik nokta çalıştırılan alanın "konut" olmasıdır. O halde yöneticiler tarafından istihdam edilen herkes gelir vergisi istisnasından yararlandırılmalıdır.
Yönetici, sitede (apartmanda) çalıştırdığı kişileri kat maliklerini vekaleten (temsilen) çalıştırdığına göre, bunları gerçekte çalıştıran her bir kat malikinin kendisidir. Bu nedenle de sadece bedenen çalışan kişiler değil, yönetici dahil ücretle çalışan herkesin istisna kapsamında değerlendirilmesi gerekir. Kanunda hizmetçiler sayılırken "gibi" denilmek suretiyle kapsam geniş tutulmuş, maddede açıkça sayılmasa bile tanıma uygun diğer personele de istisna uygulanabileceği peşinen kabul edilmiştir. Maliyenin görüş ve uygulamasına katılmıyoruz. Nasıl ki her bir kat malikinin kendi konutunda çalıştırdığı kişilere ödediği ücretler vergilendirilmiyorsa, kat maliklerini temsilen bu kişileri topluca çalıştıran yöneticilerin ödediği ücretler de vergilendirilmemelidir. Yönetimin KDV ve vergi mükellefi olmaması bunun kanıtıdır. Ayrıca Maliyenin, "ortak alanların yönetim tarafından kiralanması sonucunda elde edilen kira gelirlerini, payları oranında tüm kat maliklerinin elde ettiği" görüşü de bunu teyid etmektedir.
Binde 6 damga vergisi
Ancak gelir vergisinden istisna edilen bu ücretlerin binde 6 oranında damga vergisine tabi olduğunu hemen belirtelim. Apartman yönetimince apartman görevlilerine yapılan ücret ödemeleri nedeniyle düzenlenen kağıtlar (ücret bordları) nedeniyle hesaplanan damga vergisinin, bordronun düzenlendiği tarihi izleyen onbeş gün içinde vergi dairesine damga vergisi beyannamesi ile bildirip aynı süre içinde ödenmesi gerekiyor.
Ancak isteyen apartman yöneticileri, apartman görevlilerine yapılan ücret ödemelerine ilişkin damga vergisini her ay yerine, beyannamede dönem aralığını da belirtmek suretiyle (Nisan - Haziran - 3 aylık), (Temmuz - Aralık - 6 aylık), (Ocak - Aralık - 12 aylık), herhangi bir vergi dairesine verecekleri damga vergisi beyannameleri ile peşin olarak da ödeyebilirler. Beyan edilen dönem içinde ücretlerde bir artış olduğunda, ilgili dönem sonunda artan miktara ilişkin damga vergisinin ikmalen beyan edilip ödenmesi gerekir.
Yetkililer yaşanan bu damga vergisi komedisini kaldıracaklarını söylemişlerdi, ancak Meclis kapandı, bu konuda herhangi bir düzenleme yapılmadı. Umarız yeni yasama döneminde gerekli değişiklik yapılarak hiçbir prensibe uymayan bu durum düzeltilir...
Sitelerde ve evlerde çalıştırılan kişilerin SSK karşısındaki durmunu ise başka bir yazıda ileride ele alacağız.
Yorumlar
Yorum Gönder